Sołectwa i sołtysi

Sołectwa

Ancuty to dawna wieś bojarska założona najprawdopodobniej w XV wieku. Bojarzy byli drobną szlachtą ruską, mieszkającą głównie przy traktach królewskich w celu zapewnienia podróżnym bezpieczeństwa, utrzymania dróg i roznoszenia listów między dworami. Nazwa Ancuty pochodzi od nazwiska właśnie takiegoż bojara - Anczuczycza, który mieszkał tu w 1560 roku.

Białki (Bielky) to niewielka wieś założona przed 1540 rokiem. Miejscowość ta, położona wśród lasów, łąk i pól, jest najdalej wysuniętą na północ wsią Gminy Narew. Niedaleko Białek przepływa rzeczka Małynka. Białki zamieszkuje około 40 osób, których podstawowym zajęciem i źródłem dochodów jest rolnictwo.

Chrabostówka (Chrabustówka) założona została pomiędzy 1789 a 1800 rokiem. Przeprowadzone tu w 1991 roku badania archeologiczne i odkryte wówczas w zachodniej części wsi ślady osad dowodzą jednak, iż osadnictwo rozpoczęło się tu już w X-XV w. Wieś położona jest przy trasie Narew – Hajnówka.

Cimochy (Tymochy, Timochy) to dawna wieś leśnictwa bielskiego, założona najprawdopodobniej w wieku XVIII. Obecnie zaledwie kilka domów zamieszkuje tutaj niespełna 20 mieszkańców.

Doratynka (Dorotynka, Dorohatynka), dawna siedziba starosty narewskiego, założona została przed rokiem 1627. Do sołectwa Doratynka należą dwie pobliskie wsie: Skaryszewo i Nowosiółki. Doratynka – niewielka, bo zamieszkała przez niespełna 50 osób wieś, jest oddalona o ok. 2 km od trasy Narew – Bielsk Podlaski.

Gorędy zwano dawniej Horodowszczyzną, Gorędowszczyzną, Harendowszczyzną lub Gorędowizną. Powstanie tej niewielkiej wsi datuje się na lata 1775 – 1789. Licząca 9 domów i około 20 mieszkańców miejscowość położona jest w pobliżu drogi z Narwi do Michałowa, wśród lasów i w bardzo bliskiej odległości do rzeki.

Gorodczyno, wieś należąca do probostwa narewskiego, założona została między 1528 a 1575 rokiem. Dawna nazwa kulturalna Horodczyn pierwotnie zapewne oznaczała folwark, osadę należącą do miasta, zamku.

Gorodzisko, zwane także Grodziskiem, założone zostało zapewne w latach 1765 – 1772. Jest to dawna wieś leśnictwa bielskiego. Nazwa kulturalna – grodziszcze, grodzisko oznacza "miejsce, gdzie kiedyś był gród", a z rosyjskiego natomiast gorodiszcze to "resztki ruin miasta, osady, twierdzy, umocnień obronnych".

Powstanie wsi Gradoczno (Hradoczno, Hradeczno) datuje się na lata 1661 – 1664. Jest to dawna wieś starostwa bielskiego. Tą niewielką miejscowość zamieszkuje niespełna 40 osób.

Wieś Istok założono najprawdopodobniej przed rokiem 1570. Nazwa topograficzna - Stok - oznaczająca strumień, potok lub spływ dwóch rzek może świadczyć o tym, iż wieś założono w pobliżu wypływającego źródła.

Iwanki, założone prawdopodobnie w XV wieku, były dawniej wsią bojarską. Bojarzy, będący drobną szlachtą ruską, osadzani byli tu dla utrzymania dróg, zapewnienia bezpieczeństwa podróżnym a także podtrzymywania kontaktów między dworami. Nazwa wsi wywodzi się od imienia bojara Iwańca Miłoszewicza, który wraz z braćmi osiedlił się w końcu XV wieku nad rzeką Hwozdnicą.

Janowo to dawna wieś starostwa bielskiego, założona najprawdopodobniej przed 1540 rokiem. Obecnie do sołectwa Janowo należy sąsiednia wieś Kaczały. Obie miejscowości położone są w zachodniej części Gminy Narew. Niewielkie Janowo zamieszkuje około 30 osób, w Kaczałach natomiast mieszka jedynie 2 osoby.

Kaczały są niewielką acz niezwykle uroczą wsią należącą do sołectwa Janowo. Znajdują się tu jedynie 4 zamieszkałe domy. Miejscowość położona jest nad brzegiem rzeki Narew i otoczona pięknymi krajobrazami nadnarwiańskich pól, łąk i lasów.

Początki Kotłówki datuje się na 1764 rok, jako dawną wieś leśnictwa bielskiego. Ta niewielka miejscowość położona jest w południowej części Gminy Narew, przy drodze z Tyniewicz Dużych do Łosinki, a zamieszkuje ją około 40 osób, których głównym zajęciem jest rolnictwo.

Koweła jest dawną wsią leśnictwa bielskiego. Najprawdopodobniej założona została w I połowie XVIII wieku. W Kowele znajduje się 15 zamieszkałych domostw. Z niespełna 50 mieszkańców większość zajmuje się uprawą roli i hodowlą zwierząt gospodarskich. Koweła usytuowana jest w południowej części Gminy Narew, niecałe 4 km od trasy Narew – Hajnówka.

Koźliki są dawną wsią starostwa bielskiego, a powstanie ich datuje się na rok 1576. Jest to najdalej na zachód usytuowana miejscowość Gminy Narew, położona nad brzegiem rzeki Narew. Koźliki są typową wsią rolniczą, którą zamieszkuje około 40 osób.

Krzywiec (Krywiec) jest dawną wsią leśnictwa bielskiego. Początki istnienia tej miejscowości datuje się na lata 1765 – 1772. Krzywiec jest nazwą topograficzną i pochodzi od nazwy rzeki Krzywiec (obecnie Krzywczanka) przepływającej obok wsi. Miejscowość ta leży około 1,5 km na wschód od drogi z Narwi do Hajnówki i niecałe 3 km od skraju Puszczy Białowieskiej.

Kutowa jest dawną wsią leśnictwa bielskiego, założoną w latach 1772 – 1789. Jest to niewielka wieś zamieszkała przez około 40 osób, położona w południowej części Gminy Narew. Gwarowo nazywana jest Kutowaja, a nazwa pochodzi prawdopodobnie od tradycyjno-cerkiewnego imienia Kutonij.

Lachy to dawna wieś probostwa bielskiego. Wieś założona zostały najprawdopodobniej w 1575 roku. Ta niewielka wieś usytuowana jest w zachodniej części Gminy Narew, ponad 3 km od trasy Narew – Bielsk Podlaski. Miejscowość zamieszkuje prawie 80 osób.

Łopuchówka (Łapuchówka) jest wsią dawnego probostwa narewskiego założoną w roku 1575. Jest to niewielka miejscowość położona na południu Gminy Narew. Zamieszkuje ją niespełna 40 osób, w większości trudniących się rolnictwem.

Łosinka to dawna wieś chłopów królewskich w leśnictwie bielskim. Założona została w II połowie XVIII wieku w latach 1772 – 1789. Obecnie wieś liczy około 190 mieszkańców. W miejscowości znajduje się siedziba Parafii Prawosławnej w Łosince, filia Gminnej Biblioteki Publicznej, a także prężnie działa Jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej.

Makówka (Makowka) jest wsią założoną najprawdopodobniej w roku 1560, kiedy to na gruntach miasta Narew wymierzono sioło Makowo. Dawniej uważana była za przedmieście Narwi. Nazwa topograficzna miejscowości pochodzi od nazwy rzeczki Makówka (obecnie Sosnówka), na której prawym brzegu powstała wieś.

Narew to dawne miasto królewskie położone nad malowniczą rzeką Narew, założone na prawie chełmińskim w 1514 roku. Obecnie Narew nie posiada praw miejskich - utraciła je w 1934 roku w wyniku upadku gospodarczego miasta w XIX wieku. Miejscowość zamieszkuje około 1500 mieszkańców.

Nowiny (Nowinnik) to niewielka wieś założona prawdopodobnie w roku 1764. Miejscowość położona jest w południowej części Gminy Narew, a zamieszkuje ją około 40 osób.

Odrynki są wsią założoną w XVII wieku na gruntach dawnego miasta Narew. Położone są w północno-wschodniej części Gminy Narew w bardzo niewielkiej odległości od rzeki Narew. Zamieszkuje je około 100 osób trudniących się głównie rolnictwem.

Ogrodniki to dawna wieś bojarska, założona prawdopodobnie w XV wieku, kiedy to nad rzeką Hoźną osadzono bojarów zamku bielskiego. Rzeka Hoźna, będąca prawym dopływem Narwi, obecnie nosi nazwę Ruda. Nazwa rzeki powstała na początku XIX wieku od nazwy uroczyska Rudnica.

Przybudki, których gwarowa nazwa brzmi Prybudki, to dawna wieś leśnictwa bielskiego, która założona została w latach 1772 – 1789. Wieś ta leży we wschodniej części Gminy Narew, około 2 km od trasy Narew – Hajnówka. Zamieszkuje tu około 50 osób.

Puchły to urocza wieś położona w zachodniej części Gminy Narew w dolinie rzek Narwi i Rudni. Jest to niewielka, którą na stałe zamieszkuje około 30 osób. W roku 1561 istniał tu dwór. Nazwa miejscowości pochodzi od nazwy osobowej, być może od nazwiska syna wójta z Trościanicy Tomasza Puchłowicza.

Radźki (Ratki, Raczki, Radki, Ratkowszczyzna) to dawna wieś plebanii narewskiej. Pierwsze wzmianki o istnieniu tej wsi pochodzą już z roku 1542. Obecnie wieś Radźki jest wsią typowo rolniczą i zamieszkuje ją około 20 osób.

Rybaki to dawna wieś leśnictwa bielskiego, założona w latach 1772-1789. Miejscowość, którą zamieszkuje około 30 osób, jest położona we wschodniej części Gminy Narew.

Saki to dawna wieś bojarska, założona prawdopodobnie w XV wieku; niektóre źródła archiwalne podają dokładną datę – rok 1576. Wieś położona jest w północnej części Gminy Narew, w pobliżu rzeczki Małynki, będącej dopływem Narwi.

Skaryszewo to wieś założona w XVII-XVIII wieku na gruntach miasta Narew. Akta metrykalne cerkiewne mówią, iż w latach 1760-1895 Skaryszewo nosiło miano przedmieścia miasta Narew. Powstanie tej niewielkiej wsi datuje się na lata 1745-1750.

Soce jest to dawna wieś starostwa bielskiego. Nazwa wsi wiąże się z pewnym podaniem. Otóż, kiedy w te strony przybyli pierwsi osadnicy, napotkali tu niewielkie źródełko, sączącą się z ziemi wodę. Założoną w tym miejscu osadę nazwali Soce – od socenia, czyli sączenia. Jest to miejscowość położona w zachodniej części Gminy Narew i zamieszkuje ją około 80 osób.

Trześcianka to wieś położona w zachodniej części Gminy Narew przy trasie z Narwi do Białegostoku. Jest to największa wieś należąca do Krainy Otwartych Okiennic i liczy około 200 mieszkańców. Miejscowa ludność głównie wyznania prawosławnego trudni się przede wszystkim rolnictwem, część dojeżdża także do pracy do pobliskiej Narwi a nawet do bardziej odległych Hajnówki i Białegostoku.

Tyniewicze Duże to wieś założona w XVII-XVIII w. na gruntach miasta Narew. W XVIII wieku miejscowość nosiła miano przedmieścia Narwi. Dawniej miejscowość nosiła urzędową nazwę Tyniewicze Wielkie, jednak po konsultacji z mieszkańcami, którzy swoją wieś nazywali Tyniewicze Duże, postanowiono na taką też zmienić nazwę wsi.

Tyniewicze Małe to wieś założona w XVII-XVIII w. na gruntach miasta Narew. Wieś leży na południu Gminy Narew, około 2 km od trasy Narew-Bielsk Podlaski. Jest to miejscowość typowo rolnicza, którą na stałe zamieszkuje około 50 osób.

Waniewo (Waniowo) jest to dawna wieś miejska, założona prawdopodobnie w roku 1560; niegdyś nazywana przedmieściem lub siołem miasta Narew. Waniewo to nazwa dzierżawcza pochodząca od imienia Wania, będącego zdrobnieniem wschodniosłowiańskiego imienia Iwan. Wieś położona jest w północno-wschodniej części Gminy Narew.

Waśki to dawna wieś leśnictwa bielskiego, założona najprawdopodobniej przed rokiem 1611. Waśki to nazwa rodowa od nazwy osobowej Waśko będącej zdrobnieniem imienia tradycyjno-cerkiewnego Wasilij. Miejscowość Waśki położona jest we wschodniej części Gminy Narew, niecałe 2 km od szosy prowadzącej z Narwi do Hajnówki.