Parafię prawosławną w Trześciance tworzą następujące miejscowości: Trześcianka, Białki, Iwanki, Ogrodniki, Saki oraz Żywkowo (gmina Zabłudów). Proboszczem parafii jest ks. Marek Wasilewski. Na terenie parafii w Trześciance znajduje się cerkiew pw. Św. Michała Archanioła oraz kaplica cmentarna pw. Ofiarowania Najświętszej Marii Panny. Przy parafii prężnie działa istniejący od 2000 roku Prawosławny Dom Pomocy Społecznej.

Początki cerkwi w Trześciance należy odnieść do XVI wieku, jednak miejsce lokalizacji jest trudne do ustalenia, gdyż sama miejscowość znajdowała się w tamtym okresie w nieco innym miejscu. Zachowany najstarszy dokument dotyczący cerkwi pochodzi z 1773 roku i mówi o drewnianej cerkwi pw. Śww. Apostołów Piotra i Pawła. W roku 1804 cerkiew trześciańska należała do dekanatu białostockiego, a parafię stanowiły wsie Trześcianka, Soce, Białki, Saki, Ogrodniki i Iwanki. Na początku XIX wieku parafia liczyła 873 wiernych zamieszkałych w 283 domach. Wtedy też do parafii w Trześciance należała kaplica w Hoźnej.

W roku 1835 cerkiew strawił pożar, w wyniku którego, z powodu braku cerkwi dnia 11 maja parafia została zlikwidowana, zaś wiernych przeniesiono do sąsiedniej parafii w Puchłach. Dopiero w 1864 roku zebrane zostały potrzebne środki na budowę nowej świątyni, która została wzniesiona na miejscu tej spalonej. Konsekracja cerkwi pw. Archanioła Michała z bocznym ołtarzem ku czci Narodzenia Bogurodzicy odbyła się w 1867 roku. Natomiast w roku 1884 zbudowano dookoła cerkwi ogrodzenie z kamienia polnego. Parafia w Trześciance została restytuowana w 1896 roku, natomiast księgi metrykalne były w niej prowadzone od roku 1885.

 

Trześcianka była ważnym ośrodkiem oświatowym, a początki "obrazcowej" szkoły sięgają założonej w 1850 roku przez ks. Grzegorza Sosnowskiego szkoły w uroczysku Stawok, gdzie znajdowały się budynki parafialne. W późniejszym czasie powstała szkoła cerkiewno - parafialna z kursem nauczycielskim i klasą nauki rzemiosła. Godnym kontynuatorem propagowania oświaty był syn proboszcza ks. Flor Sosnowski, który w 1875 roku założył bibliotekę cerkiewno - parafialną, z której mogli korzystać wszyscy parafianie. W roku 1887 liczyła ona około 6 tys. pozycji. W Trześciance organizowane były kursy rzemiosła pod kątem potrzeb cerkiewnych tj. złotnictwa, lakiernictwa, murarstwa, rzeźbiarstwa i tkactwa. Jednak podczas I wojny światowej działalność oświatowa parafii została przerwana, gdyż szkoła oraz budynki szkolne w uroczysku Stawok zostały doszczętnie zniszczone.

Po I wojnie światowej władze państwowe nie dały przyzwolenia na istnienie etatowej parafii w Trześciance. Uroczysko Stawok oddano w dzierżawę, zaś budynki szkolne w Trześciance przekazano szkole. Dopiero 22 lutego 1928 roku, w wyniku długotrwałych starań, państwo wyraziło zgodę na utworzenie w Trześciance filii etatowej parafii Narew. Do filii tej przyłączono również cerkiew i wiernych dawnej parafii w Puchłach.

W czasie II wojny światowej restytuowana została samodzielna parafia w Trześciance, jednak plebania i siedziba proboszcza pozostały w Stawku. Według Klirovoj Vedomosti z 1945 roku liczba parafian wynosiła wówczas 1311 osób zamieszkałych w 321 domach. W kwietniu 1958 roku parafia w Trześciance, należąca do tej pory do diecezji białostockiej, weszła w skład diecezji warszawsko - bielskiej i pozostaje w niej do dnia dzisiejszego. W latach 70-tych ostatecznie zlikwidowano plebanię oraz budynki gospodarcze w uroczysku Stawok, zaś w 1979 roku wybudowano dom parafialny na działce obok cerkwi. Tym samym siedzibę plebańską ulokowano we wsi Trześcianka w sąsiedztwie cerkwi, szkoły i sklepu.

W roku 2014 wykonano kapitalny remont zewnętrzny świątyni parafialnej. Wymienione zostały krzyże wraz z kopułami, przekryto dach, wyczyszczono i uzupełniono szalówkę, odnowiono stolarkę okienną oraz wymieniono część podwalin. W czasie prac remontowych przy fundamencie odsłonięto kamień z napisem potwiedzającym datę powstania cerkwi, na którym widnieje rok 1864. Dzięki staraniom proboszcza i ludzi dobrej woli udało się wykonać parking z kostki brukowej przy świątyni parafialnej, co pozwoliło na bezpieczne parkowanie samochodów przez wiernych i turystów odwiedzających Trześciankę

Cerkiew cmentarna pw. Ofiarowania NMP

Ta cmentarna kapliczka została przewieziona z Białowieży. Po przeprowadzeniu gruntownego remontu została ona konsekrowana 9 września 1894 roku i służy wiernym do dnia dzisiejszego.

 

Dom Pomocy Społecznej

Przy Parafii Prawosławnej w Trześciance znajduje się Prawosławny Dom Pomocy Społecznej, który działa od 2000 roku. Mieści się on w budynku po byłej szkole podstawowej, zlikwidowanej w latach 90. XX wieku i przekazanej cerkwi prawosławnej przez władze samorządowe Gminy Narew. Po przeprowadzeniu kapitalnego remontu połowy budynku, 2 września 2001 roku Metropolita Sawa dokonał aktu poświęcenia Domu Opieki w Trześciance. Początkowo znalazło się tu miejsce zamieszkania dla 10 pensjonariuszy i 2 bezdomnych, zaś obecnie przebywa tu ponad 20 osób.

W celu zaspokojenia potrzeb bytowych nastąpiła rozbudowa tego obiektu. Na początku 2014 roku zamknięty został stan surowy nowego skrzydła, położono instalację elektryczną, poprowadzono węzły sanitarne oraz otynkowano wnętrze.

Główne święta parafialne

• Narodzenie Najświętszej Marii Panny - 21 września
• Św. Archanioła Michała - 21 listopada

Kancelaria parafialna

Opracowano na podstawie historii parafii
opisanej w Kalendarzu Prawosławnym 2016