Parafię prawosławną w Tyniewiczach Dużych tworzą wsie Tyniewicze Duże, Łopuchówka oraz Zabłocie. Proboszczem parafii jest ks. Andrzej Kos. Na terenie parafii w Tyniewiczach Dużych znajduje się cerkiew pw. Św. Apostoła i Ewangelisty Łukasza.
Według Klirovoj Vedomosti powstanie cerkwi w Tyniewiczach Dużych datowane jest na 1750 rok. W księgach metrykalnych z 1795r. zostały odnotowane zapisy: „pochowano na cmentarzu kaplicy Tyniewickiej, a proboszcz, dokonujący pogrzebu podpisywał się: paroch cerkwi Narewskiej i Tyniewickiej”. Natomiast Wizyta Generalna z 1811r. opisuje cerkiew w następujący sposób: „z drewna pobudowana, dranicami kryta, okien trzy, jedne drzwi na zawiasach żelaznych z zaszczepią, której sufit i podłoga z tarcic ułożona. Dwa ołtarze Najświętszej Marii Pannie i drugi Świętego Łukasza. Kaplica była zlokalizowana na cmentarzu otoczonym parkanem (przy drodze Klejniki-Łosinka)”.
Według Klirovoj Vedomosti z 1846r. cerkiew była drewniana bez dzwonnicy, a 52 domy we wsi zamieszkiwało 412 osób. Nabożeństwa odbywały się w święta: Położenie Ryzy Matki Bożej, Św. Pantelejmona i Św. Łukasza. Późniejsze informacje podają, że nabożeństwa odbywały się cztery razy do roku: na Św. Łukasza, w trzeci dzień Bożego Narodzenia i Zmartwychwstania Pańskiego oraz w dniu Zesłania Ducha Świętego na Apostołów.
W 1859 roku kaplicę przebudowano i w następnym roku poświęcono. W 1873r. wstawiono nowy ikonostas. Ponownie świątynia była remontowana w roku1886. W 1900 roku wieś Tyniewicze zamieszkiwało 438 osób w 57 domach. W roku 1902 we wsi otwarto szkołę cerkiewno-parafialną z 80 uczniami.
W okresie międzywojennym od lat 30. parafia była obsługiwana przez stałego duchownego – wikariusza parafii narewskiej. Podczas II wojny światowej w 1944 roku zwiad sowiecki podpalił cerkiew, dając tym samym sygnał do natracia. Świątynia doszczętnie spłonęła jednak w następnych latach została odbudowana i już w 1948 roku poświęcona.
Od 1933 roku cerkiew w Tyniewiczach z przerwami była obsługiwana przez stałych duszpasterzy: o. hieromnicha Alipiusza (Fiedoruka), ks. Mikołaja Strokowskiego, ks. hieromnicha Pamfira (Krawczuka), o. hieromnicha Włodzimierza (Naumienko), ks. Łukasza Kuryłowicza, o. hieromnicha Serafina (Sańczyka) oraz ks. Włodzimierza Sawczuka. Od 1998 roku proboszczem parafii jest ks. prot. Andrzej Kos.
Dekretem Metropolity Warszawskiego i całej Polski Bazylego z dnia 5 lipca 1982r. w Tyniewiczach Dużych erygowano samodzielną parafię. Zbudowano plebanię, którą zakupiono i przewieziono z Białegostoku. W 1998 roku, w dzień święta parafialnego Świętą Liturgię sprawował Jego Eminencja metropolita Sawa. W tym samym roku przeprowadzono remont świątyni i domu parafialnego. Dzięki ludziom dobrej woli zarówno z samej parafii, jak i z innych stron kraju w 2000 roku udało się odnowić panikadiło, zakupić dwa nowe dzwony i pozłocić Ewangelię. W następnych latach dokonano renowacji bramy oraz postawiono nowe ogrodzenie wokół cmentarza, na którym znajduje się cerkiew parafialna. W 2006 roku pomalowano świątynię z zewnątrz oraz założono rynny. W 2007 roku parafię tyniewicką odwiedził Biskup Siemiatycki Jerzy, który przewodniczył uroczystości święta parafialnego oraz przeprowadził wizytację kanoniczną. W ostatnich latach przeprowadzono liczne remonty cerkwi i domu parafialnego. Zakupiono żertwiennik i okład na prestoł. W 2011r. Jego Eminencja Metropolita Sawa podczas święta parafialnego dokonał poświęcenia wyremontowanej cerkwi.
Główne święta parafialne
- Św. Apostoła i Ewangelisty Łukasza - 31 października
Kancelaria parafialna
Proboszcz parafii |
ks. prot. Andrzej Kos |
Adres | Tyniewicze Duże 74 17-210 Narew |
Telefon | 602290170 |
Opracowano na podstawie historii parafii
opisanej w Kalendarzu Prawosławnym 2016