Parafia Rzymskokatolicka w Narwi

Parafia pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i Św. Stanisława Biskupa i Męczennika jest jedyną parafią rzymskokatolicką Gminy Narew. Parafia należy do dekanatu hajnowskiego w diecezji drohiczyńskiej, a w jej skład wchodzą wszystkie miejscowości leżące w Gminie Narew oraz niektóre miejscowości należące do gmin Zabłudów, Michałowo, Hajnówka i Czyże.

parafia narew 01 Kościół w Narwi

Na terenie parafii znajduje się zabytkowy kościół pw. Wniebowzięcia NMP i Św. Stanisława Biskupa Męczennika oraz mała kapliczka znajdująca się na starym cmentarzu w Narwi. Kościół w Narwi jest jednym z najcenniejszych zabytków architektury drewnianej na Podlasiu.

Kapliczka w Narwi

WIRTUALNY SPACER PO KOŚCIELE W NARWI

Historia parafii i kościoła w Narwi

Kościół rzymskokatolicki pw. Wniebowzięcia NMP i Św. Stanisława Biskupa Męczennika został ufundowany przez króla Zygmunta Starego i jego małżonkę królową Bonę. Akt fundacyjny wystawiono w Wilnie 7 grudnia 1528 roku.

Dokładny przebieg granic parafii w Narwi w chwili jej powstania jest trudny do ustalenia. W roku 1528 w sąsiedztwie istniała parafia w Bielsku Podlaskim, w 1544 roku na południowym wschodzie powstała parafia w Kleszczelach, w 1567 roku na północy utworzono parafię Zabłudów, zaś w 1617 roku powstała na zachodzie parafia w Strabli. W końcu XVIII wieku na terenie narewskiej parafii leżało 79 miejscowości. W roku 1871 parafia obejmowała już 111 miejscowości, a jej terytorium wynosiło około 3000 m2. Najdalej wysuniętymi punktami parafii były wówczas: Białowieża, Dubicze, Klejniki, Ryboły i Żywkowo. W okresie międzywojennym powstawały kolejne okoliczne i samodzielne parafie, przez co liczba miejscowości oraz wiernych parafii w Narwi uległa zmniejszeniu - w roku 1939 na terytorium parafii leżało 72 miejscowości, a obszar ten zamieszkiwało 950 parafian (1938 rok).

Odtworzenie wyglądu kościoła wzniesionego w Narwi w roku 1528 nie jest możliwe, bowiem źródła z XVI i XVII wieku nie opisują świątyni. Ogólna informacja opisująca bardzo zniszczony kościół drewniany pochodzi z 1700 roku. Do dnia dzisiejszego z dawnego wyposażenia świątyni zachowały się dwa obrazy malowane na desce przedstawiające sceny Ukrzyżowania datowane na II połowę XVI wieku oraz obraz Matki Boskiej Hodigitri z XVII wieku. Prawdopodobnie z XVI wieku pochodzi nagrobna tablica wykonana z piaskowca, przedstawiająca rycerza bądź myśliwego wspartego na włóczni, przy którego nodze siedzi pies. Miejscowa legenda opowiada o dworzaninie króla Zygmunta Augusta, który śmiertelnie ranny w czasie polowania prosił, by jego ciało spoczęło przy wejściu do kościoła. Wchodzący do świątyni ludzie mieli po nim deptać, by mógł on odkupić winy i grzechy jakich dopuścił się za życia. Inna wersja mówi o banicie napadającym na podróżnych, który ranny w okolicach Narwi nawrócił się na łożu śmierci. Obecnie wspomniana tablica znajduje się przy zewnętrznej ścianie prezbiterium.

Zniszczony ze starości i grożący niebezpieczeństwem zawalenia kościół w Narwi został odbudowany dzięki hojności Ludwika de Riauncor - Biskupa Ptolemaide. Ks. Józef Poskrobko ustalił czas wybudowania zachowanej do dzisiaj świątyni na lata 1738 - 1748. Zdaniem A. Kalisz budowla mogła zostać wzniesiona w oparciu o niezrealizowany projekt kościoła w Surażu autorstwa Jakuba Fontany - architekta pracującego dla Jana Klemensa Branickiego. Dokumenty pochodzące z 1804 roku opisują już drewniany, dwuwieżowy i dwukondygnacyjny kościół, założony na planie krzyża łacińskiego. Centralne miejsce w ołtarzu zajmowała wówczas figura Chrystusa, którą w 1905 roku zastąpiła stojąca do dziś rzeźba patrona kościoła - Św. Stanisława Biskupa Męczennika.

Główne święta parafialne